INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY INTERNETOWY POLSKI SŁOWNIK BIOGRAFICZNY
iPSB
  wyszukiwanie zaawansowane
 
  wyszukiwanie proste
 
Biogram Postaci z tego okresu
 Andrzej Kazimierz Giełgud h. Działosza      Oznaymienie króla nowo obranego na sejmie walnym elekciey między Warszawą a Wolą, dnia 27ma Iunij, Anno 1697 - w zbiorach Biblioteki Narodowej w Warszawie - sygn.: SD XVII.4.15565 - źródło kopii cyfrowej: POLONA.pl - rubrykacja: iPSB.

Andrzej Kazimierz Giełgud h. Działosza  

 
 
Biogram został opublikowany w latach 1948-1958 w VII tomie Polskiego Słownika Biograficznego.
 
 
 
Spis treści:
 
 
 
 
 

Giełgud Andrzej Kazimierz h. Działosza (zm. 1711), pisarz w. lit., pochodził ze starej żmudzkiej rodziny, piszącej się z Giełgudyszek; był najmłodszym synem Balcera i Barbary Sipowiczówny h. Lis. Jako pierwszy z rodu doszedł do urzędów i dorobił się znaczniejszej fortuny na Żmudzi. Z sekretarza król. został podstolim żmudzkim w r. 1668, a w r. 1673 pisarzem w. lit. G. posłował ze Żmudzi lub Inflant na liczne sejmy: abdykacyjny 1668, konwokacyjny i elekcyjny 1674, 1685, 1688 i koronacyjny 1697. Na sejmie konwokacyjnym r. 1674 G. występował gorąco przeciw elekcji Piasta, grożąc zerwaniem konfederacji. Ostatecznie podpisał gen. konfederację, domagał się jednak, by uchwalone wtedy prawa tylko w czasie bezkrólewia miały swoją moc. G. często był wybierany na sejmach do pełnienia różnych funkcji: np. w r. 1668 został wybrany deputatem do rewizji skarbu lit., w r. 1674 do rady przy prymasie w czasie bezkrólewia, w r. 1678 komisarzem do traktatów z Rosją, w r. 1685 do rozsądzenia sprawy piltyńskiej z ks. kurlandzkim i do trybunału skarbowego lit., a w r. 1690 deputatem do boku król. Za króla Michała G. był zdecydowanym stronnikiem króla; należał do stronnictwa kanclerza lit. Krzysztofa Paca. W przededniu konfederacji gołąbskiej intrygował jako tajny sekretarz król. przeciw Sobieskiemu i jego żonie; wysłany przez Paców do Paryża, rzekomo dla ćwiczenia się w języku francuskim, a właściwie jako ich agent, oskarżał Sobieskich przed królem Michałem o knowania antypiastowskie na francuskim dworze. Na najbliższej elekcji długo protestował wraz z Litwą przeciw wyborowi Piasta, zanim oddał swój głos na Sobieskiego. G. dwukrotnie był marszałkiem izby poselskiej. Pierwszy raz w r. 1685; wówczas wygłosił dwie szumne mowy (wydrukowane), w których zdobył się tylko na pochwały wiedeńskiego zwycięstwa, nie podał jednak żadnego politycznego programu. Drugi raz marszałkował G. izbie poselskiej na sejmie grodzieńskim r. 1688 jako marszałek starej laski, trudząc się najpierw nad elekcją nowego marszałka, a potem w ogóle nad utrzymaniem sejmu. Od r. 1666 posiadał wykupione z rąk Jana Marcinkiewicza starostwo druptwiłowskie. W czasie bezkrólewia r. 1696 przejął nadto starostwo szadowskie albo upickie. Pod koniec życia posiadał starostwo sadowickie, okmiańskie i elgonerskie. W r. 1705 został przez jakieś intrygi usunięty z pisarstwa lit. i ogłoszony zdrajcą; wkrótce jednak przywrócono go do tego urzędu. G. żonaty był z Antoniną hr. von Waldstein; miał syna Kazimierza, któremu zostawił znaczny majątek na Żmudzi. G. zmarł w pierwszej połowie r. 1711.

 

Niesiecki; Złota Księga; Uruski; Boniecki; Bartoszewicz J., Tablice hist., «Bibl. Warsz.» 1865, IV 191; Vol. Leg. IV 1023, 1037, 1062, V 213, 244, 296, 443, 614, 720, 747, 755, 762, 773, 984, VI 9; Wolff, Senatorowie, 277; Listy Sobieskiego do żony, wyd. A. Helcel, Bibl. Ord. Kras. 1860 II 39, 40, 53; Pamiętniki Krz. Zawiszy, wyd. J. Bartoszewicz, W. 1862, 19, 191; Pisma do wieku Sobieskiego, wyd. F. Kluczycki, Kr. 1881 I cz. II, 1397; Piwarski K., Między Francją a Austrią, Kr. 1933, 37, 44–5; Ostrowski-Danejkowicz, Swada pol., Lublin 1745, I 44–6; Rkp. B. Czart. 428.

Adam Przyboś

 

 
 
 
Za treści publikowane na forum Wydawca serwisu nie ponosi odpowiedzialności i są one wyłącznie opiniami osób, które je zamieszczają. Wydawca udostępnia przystępny mechanizm zgłaszania nadużyć i w przypadku takiego zgłoszenia Wydawca będzie reagował niezwłocznie. Aby zgłosić post naruszający prawo lub standardy współżycia społecznego wystarczy kliknąć ikonę flagi, która znajduje się po prawej stronie każdego wpisu.

Media

 
 
     
Mecenas
 
Uzywamy plików cookies, aby ułatwić Ci korzystanie z naszego serwisu oraz do celów statystycznych. Jeśli nie blokujesz tych plików, to zgadzasz się na ich użycie oraz zapisanie w pamięci urządzenia. Pamiętaj, że możesz samodzielnie zarządzać cookies, zmieniając ustawienia przeglądarki.
Informację o realizacji Rozporządzenia o Ochronie Danych Osobowych (RODO) przez FINA znajdziesz tutaj.